Сурет: Instagram/ Marzhan Kudaibergenowa
Алматы қаласындағы мемлекеттік медициналық колледждің оқытушысы Маржан Құдайбергенова 8 жылдық тәжірибесінен кейін жұмыстан кетуге бел буып отыр. Оның айтуынша, басты себеп – жұмыстағы жүйелі моббинг пен буллинг, яғни басшылық тарапынан көрсетілген қысым.
Маржан Құдайбергенованың сөзіне қарағанда, қиындықтар 2019 жылы колледжге қазіргі директордың оқу-өндірістік практика бойынша орынбасары Е келгеннен кейін басталған. Алғаш келгенде аға оқытушы лауазымына
тағайындалып келген, сұхбат берушінің айтуынша,ол кісі директордың орынбасарының бұрынғы студенті және туысы болып шыққан. Е оқу кестесін құру, жабдық пен заттарды бақылау сияқты жұмыстарды белсенді атқара бастаған.
Маржан Құдайбергенова өз тәжірибесін былай сипаттады: «514 кабинетте отырғанда маған квартираңыз бар, мен сізге ақшалай көмектесіп тұрам, көңілдес болайық деді. Мен бірден бас тарттым. Ол ешкімге айтпа деп қосты. Ал содан кейін жұмыс барысында әріптестердің көзінше маған дауыс көтеріп, мен білемін, мен бастықпын деп айқайлады. Мен жылап кеттім».
Жүйелі қысым тек Е-ден емес, колледждегі басқа әріптестер мен бөлімдерден де көрінген: «511 кабинетте өзім жалғыз сабақ беріп отырдым. Қысым күшейді. Методикалық бөлімнің жетекшісі айлап дайындалған құжаттарды бекітпей, бетіме лақтырды. Мәлімдеме жаздым, жауап болмады. Олардың бәрі бір-бірімен байланыста», – дейді Маржан Құдайбергенова.
Сондай-ақ, мемлекеттік тіл мен әділдік мәселесіне де тоқталған: колледжде 80%-дан астам студент қазақ тілінде оқитынына қарамастан, методист лауазымында мемлекеттік тілді білмейтін адамдар отыр. Бұл да көптеген түсінбеушіліктер мен әділетсіздіктерге әкелген.
Моббингтің түрлері мен әсері Маржанның сөзінде былай көрінеді:
Вертикальді қысым: басшылық тарапынан жүйелі алалау, құжаттарға бірнеше рет қол қойдыру, қателік іздеу.
Горизонтальді қысым: әріптестер арасындағы реніш,кінәлау, «сөз тарату» арқылы жұмыстағы түсінбеушілік.Марапат жүйесіде әділетсіз.
Маржан Құдайбергенова жұмыстағы әділетсіздікке қатысты: «Бейбіт заманда, бюджет мекемесінде моббингке жол берілмеуі керек. Мұндай қысымға шыдау мүмкін емес. Жұмыс орны да, заң да қызметкерді қорғауы тиіс», – дейді ол.
Оқытушы өз тәжірибесі арқылы білім беру саласында орын алған әділетсіздіктерді ашық көрсетуге және моббингке қарсы заң қабылдануына үлес қосуға ниеттенеді.
