Қазақстан Президенті Қасым-Жомарт Тоқаев тұрғын үй-коммуналдық шаруашылығы мен Салық кодексіне қатысты бірқатар маңызды заңдарға қол қойды. Жаңа заңдар саладағы басқару жүйесін өзгертіп, әкімшілік жауапкершілікті күшейтеді. Сонымен қатар салықтық реформалардың алғашқы кезеңі басталды.

Тұрғын үй басқару жүйесіне өзгеріс енді: ТКБ мен МИБ енгізілді

2025 жылғы 15 шілдеде Мемлекет басшысы тұрғын үй-коммуналдық шаруашылығы мәселелеріне қатысты заңға қол қойды. Енді көппәтерлі үйлерді басқарудың тек екі түрі ғана сақталады: Тікелей бірлескен басқару (ТКБ) және Мүлік иелерінің бірлестігі (МИБ). Бұған дейін қолданылып келген қарапайым серіктестік моделі жойылады.

Негізгі өзгерістер:

• 36 пәтерге дейінгі үйлерді тұрғындар дербес басқара алады;

• 36 пәтерден көп үйлерге – басқарушы ұйым қажет;

• ПИК тек МИБ-пен шарт негізінде қызмет етеді;

• ПИК әр үйге жеке шот ашуға міндеттеледі;

• МИБ басшыларының өкілеттігі 3 жылға дейін ұзартылды.

Қазіргі таңда республика бойынша 7 мыңнан астам МИБ тіркелген. Бұл жаңа модель тұрғындардың өз үйлерін басқаруға қатысуын арттыруға бағытталған.

Әкімшілік айыппұл мөлшері артты

Тұрғын үй саласындағы жауапты субъектілердің әкімшілік жауапкершілігі күшейді. Жаңа заң аясында келесі айыппұл мөлшерлері бекітілді:

• Шот ашпағаны үшін – 50 АЕК (196 600 теңге);

• Есеп бермегені үшін – 50 АЕК;

• Құжаттарды ұсынбаған құрылыс салушыларға – 100-200 АЕК;

• Басқарушы тарап құжат ұсынбаса – 50-100 АЕК.

Салық кодексіне түзетулер енгізілді – жаңа жүйеге көшу басталды

Бүгін Президент қол қойған тағы бір маңызды құжат – қолданыстағы Салық кодексіне енгізілген түзетулер. Бұл 2017 жылдан бері қолданылып жүрген ескі редакцияға қатысты. Жаңа толықтырулар салық жүйесінің икемділігі мен әділеттілігін арттыруға бағытталған.

Басты өзгерістер:

• Ескірген ережелер жойылып, жаңалары енгізілді;

• Жеке салықтық жеңілдіктер қарастырылды;

• Салық есебін тапсыратындар саны 30%-ға қысқарады.

Жаңа Салық кодексі: ҚҚС мөлшері 16% болып бекітілді

2026 жылдан бастап күшіне енетін жаңа Салық кодексіне қатысты қоғамда қызу пікірталас жүріп жатыр. Алғашқы ұсыныс 12% ҚҚС-ны 20%-ға көтеру болғанымен, қоғамның сынынан кейін базалық мөлшерлеме 16% деңгейінде бекітілді.

Салық кодексі жобасындағы негізгі тұстар:

• Ақылы медицина қызметіне – 10% ҚҚС;

• Ауыл шаруашылығына жеңілдік сақталады;

• Корпоративтік табыс салығы – 20%;

• Банк және ойын секторы – 25%;

• Әлеуметтік сала – кезең-кезеңімен 10%-ға дейін;

• Құны 450 млн теңгеден асатын мүлікке – ұлғайтылған салық;

• Жылдық табысы 33,4 млн теңгеден асқан азаматтар – 15% табыс салығын төлейді.

Тұрғын үй және салық саласына енгізілген бұл өзгерістер әлеуметтік әділеттілік пен тиімді басқаруды көздейді. Жаңа заңдар мемлекеттік басқарудың ашықтығын арттырып, тұрғындардың мүддесін қорғауға бағытталған.